İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin düzenlediği “İzmir Afet Planı-Deprem Hazırlık ve Dirençlilik Çalışmaları” bilgilendirme toplantısının kapanış kısmında konuşan Lider Tunç Soyer, “İzmir’in hangi ilçesinde olursa olsun başvuran her vatandaşımıza binalarının zelzele karnesini çıkarmak için fiyatsız dayanak olmaya başlıyoruz. Her İzmirli, belediyemize başvurarak zelzeleyle ilgili süratli tarama hizmetinden yararlanabilir” dedi.
117 kişinin hayatını yitirdiği 30 Ekim zelzelenin akabinde İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin dirençli bir kent yaratmak için yaptığı çalışmalar Türkiye’nin önde gelen uzmanlarının katıldığı “İzmir Afet Planı-Deprem Hazırlık ve Dirençlilik Çalışmaları” toplantısı ile kamuoyuna duyuruldu. Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’nde düzenlenen toplantıda İzmir Büyükşehir Belediyesi bürokratları, akademisyenler ve meslek odalarının temsilcileri kentte yürütülen çalışmalar hakkında bilgi verdi. Lider Soyer, sunumların akabinde yaptığı değerlendirmede değerli açıklamalarda bulundu.
Ücretsiz süratli tarama hizmeti
Depreme hazırlık ve dirençlilik çalışmaları hakkında bilgi veren Lider Tunç Soyer, “Sizlere yapı tarama çalışmalarımızla ilgili yeni bir kararımızı açıklamak istiyorum. Bugüne kadar İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak yapı envanterlerini ilçeler ölçeğinde çıkarıyorduk. Bundan sonra, İzmir’in hangi ilçesinde olursa olsun başvuran her vatandaşımıza binalarının sarsıntı karnesini çıkarmak için fiyatsız dayanak olmaya başlıyoruz. Her İzmirli, belediyemize başvurarak zelzeleyle ilgili süratli tarama hizmetinden yararlanabilir” formunda konuştu.
4 ana kırmızı çizgimiz var
Dirençli kent yaratmak için tek çıkış yolunun kentleri doğal ekosistemlerin bir kesimi olarak inşa etmek olduğunu vurgulayan Lider Soyer, “Şehirlerimizin bahtı, bir gecede yıkılıp gitmek olamaz, olmamalı. Kentleri dünyadaki hayat ağının bir kesimi olarak hareket eden yerler olarak geliştirmek zorundayız. Kentimizin jeolojik durumuna dair çalışmalar, yerüstüne dair yürüttüğümüz bu programlarla birleştiğinde, İzmir’in meskun alanlarının yeni dağılışı ortaya çıkacak. Bu yeni dağılımın tanımında, dört ana kırmızı çizgimiz var. Fay sınırları, yumuşak tabanlı tarım alanları, dere yatakları ve doğal alanlar. Geleceğin İzmir’ini bu kırmızı çizgilerin ortasında itimatla nefes alıp veren bir yuva olarak tasarlıyoruz” dedi.
Şehrin imar planlamasını anayasal garanti altına almak zorundayız
İzmir’in 50 yıllık gelişme planını ortaya koyabilmek ismine bu çalışmaları süratle yürüttüklerinin altını ehemmiyetle çizen Lider Soyer, “Amacımız, tabiata karşı değil, doğasıyla birlikte büyüyen bir İzmir inşa etmek. Böylece çocuklarımıza ve torunlarımıza yıkım ve felaketler değil, sağlıklı bir ömür alanı miras bırakacağız. Bunun için her ne bedel ödememiz gerekiyorsa, ödemek zorundayız ve ödemeye hazırız.
Şehrimizi afetlere karşı mekansal olarak hazırlamanın yanı sıra mevzuat açısından da kapsamlı bir hazırlık içindeyiz. Bunların bir kısmını önümüzde aylarda belediye meclisimize taşıyacağız, başkalarını ise merkezi hükümetten talep ediyoruz. Her şeyden evvel, imar affının önünde anayasal bir pürüz tesis edilmesini savunuyoruz. Tüm imar ve ruhsatlandırma mevzuatımızı altüst eden bu düzenleme ehliyetine hiçbir karar etin sahip olmaması gerekiyor. Bu nedenle, milyonlarca insanımızın canını korumak ismine kentin imar planlamasını anayasal garanti altına almak zorundayız” diye konuştu.
Belediye bütçesinin yüzde 10’u zelzeleye dirençli kent oluşumuna aktarılacak
Daha inançlı bir İzmir’i daima birlikte inşa etme davetini lisana getiren Lider Tunç Soyer, “Bütün İzmirlilere şunu duyurmak isterim. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bütçesinin yüzde 10’unu önümüzdeki yıl prestijiyle yalnızca sarsıntıya karşı dirençlilik ve kentsel dönüşüm çalışmalarına aktaracağız. Ama bu kâfi değil. Bir bu kadar yatırımı da merkezi hükümetten bekliyoruz. Zira İzmir’in 50 yılda birikmiş problemlerini sadece belediyemizin bütçesiyle çözmemiz asla mümkün değil. Türkiye Cumhuriyeti bütçesinin yüzde onu mahallî idareler eliyle kentlerin yine inşasına ayrılmalı. Canımızdan daha değerli ne olabilir? Bu nedenle sarsıntı bölgelerinde merkez bütçesinin yüzde onu kentsel dönüşüme yönlendirilmeli. Aksi takdirde 6 Şubat felaketini yine yaşamak zorunda kalabiliriz ve bunun bedeli bizler için çok daha ağır olur. Hükümete öteki bir davetimiz ise müteahhitlik kuruluşunun tümüyle yine yapılandırılması. Uzmanlığı, eğitimi olmayan şahıslara müteahhit unvanının verilmesini derhal engellemek zorundayız. Kentlerimizi bir küme müteahhitin değil, halkımızın menfaatleri için inşa etmek hükümetin asli misyonu olmalı” diye konuştu.
Deprem felakette değil her an hatırlanmalı
Hükümetin Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı eliyle lokal idarelere müdahale eden, imar planları yapan bir taraf olmasını yanlışsız bulmadıklarını söz eden Lider Tunç Soyer, “Hükümetin lokal idareler ismine icraat yapmak yerine, kural ve kanun koyucu, düzenleyici ve bu sıkıntı süreçleri maddi açıdan destekleyici misyonlar üstlenmesini bekliyoruz. Ülkemizdeki eski yapı stokunun yenilenmesi için vatandaşların ve lokal idarelerin hibeler ve özel kredi kaynaklarıyla kavuşturulması olmazsa olmaz. Hasebiyle merkezi hükümet yama üretmek yerine, topyekûn yenileyici bir bakış açısıyla kentlerimize yaklaşmalı. Dahası, zelzelelerle yaşamak ve afetlerden korunmak bir ders haline gelmeli ve tüm okullarda okutulmalı. Zelzele gerçeği yalnızca felaketin akabinde değil, ömrümüzün her anında hatırlanmalı” dedi.
Mart ayı meclisinde yönetmelikle ilgili 3 gündem sunacağız
İzmir Büyükşehir Belediyesi meclisinde alacakları üç gündem unsurunu de paylaşan Lider Tunç Soyer, “Tüm kamu yapılarının avan projelerinden uygulama projelerinin ruhsatlandırılmasına yönelik 3194 Sayılı İmar Kanunu’na mecburilik getirilmesini, yüksek yapılar ve alışveriş merkezleri üzere bilhassa mevzuata tanım edilen meslek odalarının da paydaşı olduğu bir yapıda tekrar incelenmesinin sağlanmasını, tekrar statik projeye temel teşkil edilecek taban raporlarının geoteknik konusunda yüksek lisans yapmış uzman inşaat mühendisler tarafından hazırlanmasına yönelik mevzuat düzenlemesi yapılmasını, kamu yapılarında ve özellikli binalarda sismik izolasyon kullanılmasının mecburî hale getirilmesini sağlayacağız“ diye konuştu.
Büyükşehir bürokratlarından ayrıntılı sunumlar
İzmir Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter Yardımcısı Ertuğrul Tugay, sarsıntı sonrasında ilan edilen seferberlik kapsamında ulaştırılan toplumsal yardımlar ile ilgili bilgi verdi. Barınma ve beslenme meselelerinin giderildiğini belirten Tugay taşınabilir mutfak, çadır, battaniye, su, yiyecek, giyecek ve insani yardım materyallerinin süratli bir biçimde bölgede gerçek gereksinim sahiplerine ulaştırıldığını aktardı.
Güvenilir kent merkezleri yaratmak hedefiyle atılan adımları belirten Mekansal Planlama İmar ve Şehircilik Dairesi Lideri Yağmur Han Şenel, etraf tertibi planları, koruma-sakınma sentezi, merkez kent ve periferine yönelik birinci yeşil nesil stratejisi, ikinci yeşil jenerasyon stratejisi ve ekolojik koridorlar, İzmir kent merkezinde mevcut yapı durumu ve risk kümesinde bulunan ruhsatlı yapıların dönüşümüne açıklık getirdi.
Türkiye’ye örnek bir formda İzmir’de hayata geçirilen kentsel dönüşüm çalışmalarına değinen Kentsel Dönüşüm Dairesi Lideri Ayşe Dilek Özçelik de, afete maruz alanların boşaltılması, yerinde dönüşüm alanları, dönüşüm modeli, Halk Konut uygulaması başlıkları altında devam eden faaliyetler ile ilgili bilgi verdi.
Ulaşım Dairesi Lideri Kadir Efe Oruç ise altyapı hakkında bilgi verdi ve acil durum senaryoları, zelzele risk çalışmalarına yönelik çalışmaları aktardı.
Deprem anı ve sonrası olmak üzere iki başlık altında oluşturulan hazırlıkları aktaran Fen İşleri Dairesi Lideri Hamdi Ziya Aydın toplanma alanları, viyadük, yol, trafik düzenlemelerini anlattı.
Sunumunda kritik 4 noktaya dikkat çeken İZSU Genel Müdür Yardımcısı Gürkan Erdoğan acil durum kriz idare planı, 2023 zelzele raporu, İzmir İçme Suyu Master Planı ve yapı stoku düzgünleştirme faaliyetlerine ait bilgileri paylaştı.
Bilişim çalışmaları çerçevesinde açıklamalarda bulunan Bilgi Süreç Dairesi Lideri Cet Pak, Acil İzmir Uygulaması, akıllı ihbar sistemi ve teknolojik faaliyetlerle ilgili bilgiler sundu.
Kahramanmaraş’ta yaşanan ve 10 ili etkileyen zelzelede felaketin birinci saatlerinden itibaren depremzedelere müdahale edildiğini belirten İtfaiye Dairesi Lideri İsmail Derse ise arama kurtarma çalışmalarına yönelik hazırlıklarını anlattı. Derse ayrıyeten zelzele anı ve sonrası müdahale, zelzeleye yönelik kapasitenin geliştirilmesi çalışmaları hakkında da bilgi verdi.
Türkiye’nin en kapsamlı zelzele projesi İzmir’de yürütülüyor
İzmir’de 30 Ekim 2020’de meydana gelen ve 117 kişinin ömrünü yitirdiği sarsıntının akabinde Türkiye’nin en kapsamlı sarsıntı araştırmaları ve risk azaltma projelerini başlatan İzmir Büyükşehir Belediyesi, çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Depremsellik araştırması ve yer davranış modelinin çıkartılması için İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, ODTÜ ve Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi, yapı envanteri çalışması için İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi ile protokol imzalayan Büyükşehir Belediyesi, hem fay ve taban hem de yapılarla ilgili kapsamlı bir çalışma yürütüyor. Bayraklı’da 31 bin 146 yapının kimlik evrakı hazırlandı. Bornova’da 62 bin yapının incelemesi ile kenti etkilemesi düşünülen fay sınırlarına ve yere yönelik kapsamlı araştırma da sürüyor. Karadaki araştırmaların yanı sır a İzmir kıyılarında denizde 37 noktada sondaj yapılarak tabandan örnekler alınıyor. ODTÜ Deniz Paleosismolojisi Araştırma grubu, Körfez’de sondaj çalışmalarını sürdürüyor. Böylelikle yalnızca eski sarsıntıların izleri değil, tsunamilerin ve deniz tabanındaki gevşek gereç içinde gelişen eski heyelanların izleri de takip edilebilecek.
Sondaj çalışmaları tamamlandığında fayların geçmişte ürettiği zelzelelerle ilgili bilgi elde edip, gelecekte üreteceği zelzeleler hakkında sağlıklı öngörülerde bulunmak mümkün olabilecek. 10 üniversiteden 43 bilim insanı ve 18 uzman mühendisin yer aldığı depremsellik araştırmasının 2024’te tamamlanması hedefleniyor.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
