Doğu Karadeniz’in incisi Rize, doğal hoşluklarının yanında yapılaşmadaki kusurlar nedeniyle sık sık tabiat olaylarıyla mağdur oluyor.

Kent, yıllık 2 bin 400 kilogram yağış oranıyla Türkiye’nin en çok yağış alan ili olma özelliğini taşıyor.

Her yıl yaz aylarında sel, heyelan ve taşkınlar yaşanan Rize’de eğimli yerlerde denetimsiz yapılaşma tehlikeye davetiye çıkarıyor.

“YAPILAŞMALAR EĞİMLİ YERLE UYUMLU DEĞİL”

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Mimarlık Fakültesi Kent ve Bölge Planlaması Anabilim Kısmı öğretim üyesi Dr. Gökhan Hüseyin Erkan, “Doğu Karadeniz’de yapılaşmalar eğilimli arazi ile uyumlu değil. Bu türlü bir tabiatın olduğu yörede yapılar eğime uyumlu yapılmalı. Biz ise dağı ortadan kaldırıyor, gerisine istinat duvarı geçiriyoruz. Su akar yatağını bulur diyoruz fakat bulamıyor ve birikip taşıyor.” dedi.

KTÜ Mimarlık Fakültesi Kent ve Bölge Planlaması Anabilim Kolu öğretim üyesi Dr. Gökhan Hüseyin Erkan, bölgedeki denetimsiz yapılaşmanın, bölgenin eğimli arazi yapısına sahip coğrafyasına uyumlu olmadığını söyledi.

“PARÇALANMIŞ BİR COĞRAFYAMIZ VAR”

Dr. Erkan, “Bölgemiz topografyası hareketli, denizden uzaklaştıkça birdenbire yükselen, küçük kuru yahut sulu dereler ile akarsularla parçalanmış bir coğrafyamız var. Bu türlü bir tabiatın olduğu yörede yapıları eğime uyumlu yapmalıyız. Biz ise dağı ortadan kaldırıyor, gerisine istinat duvarı geçiriyoruz, sonra yağmurlar şelalelerden dökülmeye başlıyor. Su akar yatağını bulur diyoruz lakin bulamıyor ve birikip taşıyor. Tabiatın olaylarına karşılık, kırsal alanlarımız çok daha kırılgandır. Kırsal alanlarda da kent kuralları, kentsel alanlardaki imar yaklaşımı oluşturmaya başladık. Kırsal alanlarımızın kentsel alanlardaki risklerden az kalır yanı yoktur. Bunu, tabiat olaylarının afet riskine dönüşmesi bakımından Adapazarı ve Van sarsıntısında gördük.” diye konuştu.

“ÖLÇÜLEN YAĞIŞ TİPİ KOMŞU İLÇEDE DE VARDIR”

Doğu Karadeniz’de yağışlar nedeniyle oluşan afetlerin her yıl tekrarladığını belirten Dr. Erkan, “Güneysu, Giresun’da Aksu yahut Beşikdüzü, bunlar yakın vakitlerde, birer sene ortayla haberlere husus oldu. Çok önemli problemler yaşadık yöre insanları olarak. Bu tıp bir sorun ilçe sonlarını tanımaz. Bunlar Karadeniz’de oluyor. İlçelere vaktinde idari statülerle hudut verdik lakin tabiatın, coğrafyanın hudutları yoktur. O ilçede ölçülmüş olan yağış çeşidi komşu ilçesinde esasen vardır. Karadeniz’deki havzalarımızı dikkate alan, yani 1 damla yağmurun indiği yerdeki yağmur suyu toplama havzalarını pahalandıran bir yaklaşımla ölçümlerimizi düzenlememiz, vilayetler ve ilçeler seviyesinde değil bölge ve havza seviyesinde bir incelemeye geçmemiz gerektiğini düşünüyorum.” dedi.

“KENTLERDE GEÇİRGEN YÜZEYİMİZ YOK”

Erkan, kentlerde ve kırsal bölgelerde etraf tertibi planlarının coğrafya bütünlüğü seviyesinde ve tabiata uyumlu yapılması gerektiğini tabir ederek, “Çevre tertibi planlarını artık vilayetlerin sonları içindeki yerleşme ve yapılaşmayı düzenleyen değil de havzalar, yani coğrafya bütünlüğü seviyesinde ele alarak planlamak gerekir. İmar planlarında bina temelli değil de ‘doğayla uyumlu bir yapılaşma nasıl olur’ sorusu üzerinden yola çıkarak kentlerimizi yapılaştırmamız gerekir. Kentlerde geçirgen yüzeyimiz yok. Elbet, kentlerdeki yapılaşma betonla olur. Asfalt döker, yapıları betonla yapar, daha sağlıklı ve alışık olduğunu tekniklere nazaran ahşaptan da yapı yaparsınız fakat bunun bir oranı var. Toprak da olması gerekir ki, geçirgenliğiniz olacak. Elbet, toprağı tutacak olan ağaçtır ve kökleridir. Mühendislikte toprak tutamazsınız. Eninde sonunda toprak kayar, kurur. Toprağın sağlıklı olması için tabana nazaran davranmak gerekiyor.” tabirlerini kullandı.

Ensonhaber